Η Μαρία άρχισε να ντρέπεται για την εμφάνισή της. Τον τελευταίο καιρό δύο συμμαθητές της την κοροϊδεύουν για τα γυαλιά της, και της κόλλησαν το παρατσούκλι «τυφλοπόντικας ». Κάθε φορά που φεύγει από το σπίτι, κρύβει τα γυαλιά της στην τσάντα της και σταμάτησε να συμμετέχει στο μάθημα γιατί δε βλέπει καλά στον πίνακα.
Ο Κώστας ζητάει όλο και περισσότερα χρήματα για να φάει κάτι στο διάλειμμα. Όταν όμως γυρίζει σπίτι είναι πάντα πεινασμένος και δείχνει να έχει χάσει βάρος. Ο Γιάννης είναι θύμα σχολικού εκφοβισμού από μεγαλύτερα παιδιά που τον απειλούν να τον χτυπήσουν αν δεν τους δώσει τα χρήματα του.
Η Σοφία ήταν πολύ ευχαριστημένη στο νέο της σχολείο και είχε κάνει αρκετές φίλες. Μετά όμως από κάποιο διάστημα οι φίλες της δεν της μίλαγαν και την απέφευγαν. Δεν την άφηναν να παίζει μαζί τους και ένοιωθε πάρα πολύ μόνη. Η Μαρία έμαθε ότι κάποια κορίτσια διέδιδαν αβάσιμες φήμες για εκείνη. Αυτό την στεναχώρησε πάρα πολύ και μετά από κάποιο διάστημα άρχισε να έχει έντονο πόνο στην κοιλιά, έκλαιγε όταν ήταν μόνη της και δεν ήθελε να πάει σχολείο.
Μήπως σου θυμίζουν κάτι αυτές οι ιστορίες; Έχεις ζήσει παρόμοιες; Ξέρεις τι είναι ο εκφοβισμός;
Ακόμα και αν δεν έχεις πέσει θύμα εκφοβισμού είναι πολύ σημαντικό να ξέρεις τι πρέπει να κάνεις αν σου συμβεί και με ποιο τρόπο μπορείς να βοηθήσεις τους φίλους σου ή τους συμμαθητές σου που μπορεί να εκφοβίζονται.
Τι είναι ο εκφοβισμός
Ένας μαθητής εκφοβίζει όταν χωρίς λόγο και για μεγάλο διάστημα επιτίθεται σε συμμαθητές του με σκοπό να τους προκαλέσει σωματικό ή ψυχικό πόνο. Ο εκφοβισμός ανάμεσα στους μαθητές μπορεί να πάρει διάφορες μορφές.
Πώς εκδηλώνεται
χειρονομίες, σπρωξιές, ξυλοδαρμούς, μπουνιές, χτυπήματα
βρισιές, προσβολές, απειλές και κοροϊδίες
καταστροφή προσωπικών αντικειμένων και κλοπές
αποκλεισμό και απομόνωση από παρέες, ομαδικά παιχνίδια και κοινωνικές δραστηριότητες
με απειλητικά μηνύματα στο κινητό, στο e-mail σου ή σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
Πως εξηγείται η συμπεριφορά του εκφοβισμού;
Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τους οποίους κάποιος εκφοβίζει τους άλλους. Μπορεί, για παράδειγμα, να έχει υποστεί ο ίδιος εκφοβισμό και να εκτονώνει κατά κάποιο τρόπο το θυμό του εκφοβίζοντας άλλους. Ή μπορεί μέσα απ’ αυτό να νιώθει ανώτερος απ’ τους άλλους, να αισθάνεται ότι έχει ισχύ και εξουσία. Ίσως ακόμη να το κάνει για να τραβήξει την προσοχή, πιστεύοντας ότι θα γίνει δημοφιλής ή ότι θα τον βοηθήσει να ενταχθεί σε κάποια παρέα.
Οι άνθρωποι που ασκούν εκφοβισμό, συχνά είναι οι ίδιοι τρομοκρατημένοι για κάτι και έτσι προσπαθούν να τρομοκρατήσουν τους άλλους για να κρύψουν τα συναισθήματά τους ή παρενοχλούν άλλους για να μην τους παρενοχλήσουν πρώτα εκείνους. Είναι δυστυχείς και «ξεσπούν» τη δυστυχία τους στους άλλους. Συνήθως δεν νιώθουν υπευθυνότητα για τις πράξεις τους και συχνά έχουν την ανάγκη να ελέγχουν τους άλλους και να κερδίζουν πάντα.
Όσοι ασκούν εκφοβισμό χρειάζονται τη βοήθεια ειδικού. Αν δεν αλλάξουν τη συμπεριφορά τους, συνήθως καταλήγουν να έχουν μπλεξίματα με το νόμο.
Η καλύτερη άμυνα απέναντι σε άτομα που ασκούν εκφοβισμό είναι να σου αρέσει ο εαυτός σου, να έχεις αυτοπεποίθηση και να μη μοιάζεις με θύμα. Δεν είναι αποτελεσματικό να προσπαθείς να ανταποδίδεις τον εκφοβισμό. Αν είσαι ανήλικος και χρειάζεσαι βοήθεια, ζήτησέ την από έναν ενήλικα που εμπιστεύεσαι. Είναι δύσκολο να λύσεις τέτοια προβλήματα μόνος σου.
Γιατί διαλέγουν να εκφοβίσουν εμένα;
Αν δέχεσαι τέτοια συμπεριφορά εκφοβισμού, χρειάζεται να γνωρίζεις ότι δεν φταις εσύ. Μπορεί να σου λένε άσχημα πράγματα για να σε πληγώσουν, π.χ. ότι είσαι άσχημος ή χαζός. Ή να χλευάζουν το παρουσιαστικό σου, τα μαλλιά σου, το φύλο σου, το χρώμα του δέρματός σου, το σώμα σου, τη φυλή σου, τη θρησκεία σου. Στην πραγματικότητα, δεν θα πρέπει να αισθάνεσαι άσχημα γι’ αυτά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σου, αλλά να είσαι περήφανος γιατί αυτά είναι που σε κάνουν ιδιαίτερο και μοναδικό στον κόσμο. Μην επιτρέπεις σ’ αυτά τα άτομα να σε κάνουν να νιώσεις άσχημα για τον εαυτό σου, γιατί αυτό επιδιώκουν ώστε να αποκτήσουν εξουσία και έλεγχο πάνω σου.
Τι μπορείς να κάνεις
- Μην το κρατάς μυστικό. Πες το σε κάποιον ενήλικα που εμπιστεύεσαι και ζήτησε τη βοήθειά του. Μπορεί να είναι ο γονιός σου, ένας δάσκαλος, ο διευθυντής του σχολείου, ο προπονητής σου.
- Όταν δέχεσαι τέτοια συμπεριφορά, μείνε ήρεμος. Προσπάθησε να μη δείξεις θυμό ή φόβο. Τα άτομα που ασκούν εκφοβισμό αποζητούν την αντίδρασή του θύματος. Τους αρέσει να βλέπουν ότι σε αναστατώνουν. Αν δεν αντιδράς όπως περιμένουν, μπορεί να βαρεθούν και να σταματήσουν.
- Αγνόησε αυτούς που σε εκφοβίζουν. Όσο δεν νιώθεις άσχημα μ’ αυτά που σου κάνουν ή σου λένε, τόσο τους αποδυναμώνεις.
- Γίνε μέλος μιας ομάδας. Έτσι θα κάνεις νέους φίλους και θα έχεις μεγαλύτερη υποστήριξη.
- Μην αντεπιτίθεσαι. Είναι επικίνδυνο για σένα και συνήθως κάνει τα πράγματα χειρότερα. Μείνε κοντά σε άλλους, προστάτεψε τον εαυτό σου και ζήτα βοήθεια από έναν ενήλικα.
- Προσπάθησε να αποφεύγεις καταστάσεις όπου μπορεί να είσαι εκτεθειμένος σε εκφοβισμό. Για παράδειγμα, απέφυγε περιοχές του σχολείου όπου δεν υπάρχουν πολλοί μαθητές ή δάσκαλοι. Μην μένεις μόνος στις τουαλέτες ή στα αποδυτήρια. Κάθισε κοντά στον οδηγό του σχολικού λεωφορείου. Μην φέρνεις ακριβά αντικείμενα ή πολλά χρήματα στο σχολείο. Κάθισε μαζί με άλλους φίλους στο φαγητό. Μείνε κοντά στους φίλους σου ή στο δάσκαλό σου στα σχολικά διαλείμματα.
- Κράτα το θυμό σου. Είναι φυσικό να θυμώνεις, αλλά τα παιδιά που εκφοβίζουν λαμβάνουν ικανοποίηση από αυτό. Στο βαθμό που μπορείς κάνε μια προσπάθεια να μην δείχνεις ότι έχεις θυμώσει.
- Απομακρύνσου και αγνόησε το παιδί που σε εκφοβίζει. Πες του ξεκάθαρα να σταματήσει αμέσως και απομακρύνσου. Όταν αγνοείς τον εκφοβιστή αυτό σημαίνει ότι δεν ενδιαφέρεσαι και δεν σε νοιάζει. Τελικά ο εκφοβιστής θα σταματήσει να σε εκφοβίζει, όταν βλέπει ότι δεν του δίνεις σημασία.
Να θυμάσαι ότι , δεν φταις εσύ! Και να μην νιώθεις ντροπή για αυτό που σου συμβαίνει.
Σχόλια