Αισθητηριακή Ολοκλήρωση (Sensory Integration)
Η Αισθητηριακή Ολοκλήρωση (Sensory Integration) είναι μία προσέγγιση, που αναπτύχτηκε από την A. J. Ayres (εργοθεραπεύτρια με μεταδιδακτορικές σπουδές στην εκπαιδευτική ψυχολογία και στις νευροεπιστήμες).
Απευθύνεται σε παιδιά με δυσκολίες στην επεξεργασία των αισθητηριακών πληροφοριών, που περιορίζουν τη συμμετοχή τους στις δραστηριότητες καθημερινής ζωής.
Ο στόχος της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης είναι να βελτιώσει την ικανότητα οργάνωσης και επεξεργασίας των αισθητηριακών πληροφοριών που δέχονται αυτά τα παιδιά από το Κεντρικό Νευρικό τους Σύστημα. Οι αισθητηριακές πληροφορίες προέρχονται είτε από το περιβάλλον (αίσθηση αφής, ακοής, όρασης, όσφρησης, γεύσης) είτε από το σώμα (ιδιοδεκτική και αιθουσαία αίσθηση).
Η βελτίωση της αισθητηριακής επεξεργασίας αποτελεί τη βάση για την αυτονομία των παιδιών αυτών και την ομαλή συμμετοχή τους σε καθημερινές δραστηριότητες, στο παιχνίδι και στις σχολικές δραστηριότητες.
Ο στόχος της Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης είναι να βελτιώσει την ικανότητα οργάνωσης και επεξεργασίας των αισθητηριακών πληροφοριών που δέχονται αυτά τα παιδιά από το Κεντρικό Νευρικό τους Σύστημα. Οι αισθητηριακές πληροφορίες προέρχονται είτε από το περιβάλλον (αίσθηση αφής, ακοής, όρασης, όσφρησης, γεύσης) είτε από το σώμα (ιδιοδεκτική και αιθουσαία αίσθηση).
Η βελτίωση της αισθητηριακής επεξεργασίας αποτελεί τη βάση για την αυτονομία των παιδιών αυτών και την ομαλή συμμετοχή τους σε καθημερινές δραστηριότητες, στο παιχνίδι και στις σχολικές δραστηριότητες.
Οι διαταραχές αισθητηριακής επεξεργασίας αρκετά συχνά συναντιούνται σε παιδιά:
- με μαθησιακές δυσκολίες,
- με διάσπαση προσοχής και υπερκινητικότητα,
- με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (όπως αυτισμός, Asperger),
- με ψυχολογικά προβλήματα,
- με εκλεκτική αλαλία,
- με γενετικά σύνδρομα,
- με αλλεργίες,
- σε πρόωρα
- ή σε παιδιά που δεν παρουσιάζουν καμία από τις παραπάνω δυσκολίες.
Συμπτώματα διαταραχής αισθητηριακής επεξεργασίας που μπορεί να ανησυχήσουν τους γονείς είναι:
- Υπερευαισθησία ή υποευαισθησία σε απτικά ερεθίσματα ή στην κίνηση (π.χ. άρνηση να φοράει ρούχα με συγκεκριμένες υφές, να πλύνει δόντια, να του κόψουν τα μαλλιά, ζαλίζεται εύκολα ή δε ζαλίζεται καθόλου, φοβάται τις πτώσεις, τις σκάλες, αποφεύγει την παιδική χαρά ή χρειάζεται ενθάρρυνση στην έναρξη κινητικών δραστηριοτήτων).
- Υπερευαισθησία ή υποευαισθησία σε ήχους, οπτικά ερεθίσματα, γεύσεις ή οσμές (π.χ. μπορεί να κλείνει τα αυτιά ή τα μάτια του, να είναι επιλεκτικό στο φαγητό ή να μη αντιλαμβάνεται καθόλου κάποια αισθητηριακά ερεθίσματα).
- Αναζήτηση κάποιων αισθήσεων (π.χ. να παίζει με τις λάσπες, να βάζει μη φαγώσιμα πράγματα στο στόμα, να αναζητά συνεχώς την κίνηση).
- Φτωχή αισθητηριακή διάκριση (π.χ. δείχνει να μην καταλαβαίνει τι κρατάει εκτός κι αν το κοιτάξει ή δεν αισθάνεται όταν το σώμα του αποκλίνει από τη σωστή στάση).
- Ασύνηθες χαμηλό ή υψηλό επίπεδο διέγερσης (π.χ. το παιδί βρίσκεται σε συνεχή εγρήγορση ή κινείται αργά, κουράζεται εύκολα και δε δείχνει κανένα ενδιαφέρον για τον κόσμο γύρω του).
- Προβλήματα στη στάση του σώματος και στο συντονισμό (είναι αδέξιο, απρόσεκτο ή επιρρεπές σε ατυχήματα).